Chủ tịch Hạ viện Mike Johnson cho biết chính quyền Tổng thống Joe Biden đã đúng khi đảo ngược thỏa thuận nhận tội của những nghi phạm khủng bố 11/9, sau khi Ủy ban Giám sát và Ủy ban Quân vụ Hạ viện tiến hành điều tra thỏa thuận mà ông mô tả là “khủng khiếp”.
“Bây giờ hãy mang lại công lý được chờ đợi từ lâu cho các gia đình nạn nhân”, ông Johnson viết trên mạng X ngày 3/8.
Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Lloyd Austin hôm 2/8 hủy thỏa thuận nhận tội của nghi phạm chủ mưu Khalid Sheikh Mohammed, 59 tuổi, cùng hai đồng phạm Walid bin Attash, 46 tuổi, và Mustafa al-Hawsawi, 55 tuổi, trong đó ba bị cáo đồng ý nhận tội đứng sau vụ khủng bố 11/9/2001 ở Mỹ và nhận án chung thân, để tránh bị tuyên tử hình nếu xét xử.
Thượng nghị sĩ Cộng hòa Tom Cotton, thành viên Ủy ban Quân vụ Thượng viện, cùng lãnh đạo đảng Cộng hòa ở Thượng viện Mitch McConnell ra tuyên bố chung, nói rằng họ “rất vui khi Bộ trưởng Austin đã tỉnh ngộ” và gọi việc cân nhắc thỏa thuận nhận tội là “đáng hổ thẹn”.
Ủy ban Quân vụ Hạ viện ngày 1/8 gửi thư có chữ ký của các thành viên Cộng hòa và Dân chủ tới Bộ trưởng Austin, yêu cầu ông nộp tài liệu và thông tin liên lạc liên quan tới thỏa thuận trước ngày 23/8. Nghị sĩ Mike Rogers cho biết ủy ban sẽ tiếp tục yêu cầu ông Austin giải trình dù đã hủy thỏa thuận.
Nghị sĩ Mike Lawler, thành viên Ủy ban Đối ngoại Hạ viện, kêu gọi đảm bảo án tử với những nghi phạm khủng bố. Nghị sĩ Cộng hòa Nicole Malliotakis cũng tán thành án tử và kêu gọi ấn định ngày xét xử.
Một số nhóm đại diện cho gia đình nạn nhân 11/9 ca ngợi quyết định của ông Austin. “Quyết định khiến nhiều gia đình như chúng tôi cảm thấy nhẹ nhõm, khi chúng tôi đã không ngừng đấu tranh cho công lý”, Terry Strada, chủ tịch tổ chức Liên minh Gia đình 11/9, nói.
Nhóm gia đình nạn nhân Công lý 11/9 cho rằng “người dân Mỹ và gia đình của gần 3.000 nạn nhân xứng đáng được biết mọi chi tiết” về vụ khủng bố và các bị cáo liên quan.
Ngày 11/9/2001, hai chiếc máy bay thương mại bị không tặc al-Qaeda khống chế, lao vào tòa tháp đôi Trung tâm Thương mại Thế giới ở New York. Một máy bay khác lao vào tòa nhà Bộ Quốc phòng Mỹ ở Washington, trong khi chiếc thứ tư rơi xuống cánh đồng ở Pennsylvania. Gần 3.000 người đã thiệt mạng và tòa tháp đôi 110 tầng Trung tâm Thương mại Thế giới biến thành đống đổ nát.
Mohammed là một trong những cấp phó được trùm al-Qaeda Osama bin Laden tin cẩn nhất. Ông ta bị bắt ở Pakistan vào tháng 3/2003, bị giam ba năm trong các nhà tù bí mật của CIA, sau đó được chuyển đến Guantanamo năm 2006.
Bin Attash, người Arab Saudi gốc Yemen, bị cáo buộc đào tạo hai không tặc. Giới chức Mỹ cho biết ông ta cũng đã thú nhận mua thuốc nổ và tuyển dụng thành viên cho nhóm từng giết 17 thủy thủ trong vụ đánh bom tàu khu trục USS Cole. Bin Attash ẩn náu ở Pakistan sau khi Mỹ mở chiến dịch tại Afghanistan năm 2001 và bị bắt ở đó năm 2003.
Al-Hawsawi bị cáo buộc là người quản lý tài chính cho vụ khủng bố 11/9. Al-Hawsawi bị bắt ở Pakistan vào tháng 3/2003. Cả hai cũng bị giam ở Guantanamo, căn cứ hải quân biệt lập để giam những kẻ bị bắt sau vụ khủng bố 11/9.
Thùy Lâm (Theo Politico, AFP, Reuters)