Giới chức Iran hôm 5/8 phát điện văn thông báo hàng không (NOTAM), trong đó cảnh báo về nguy cơ suy giảm hoặc mất hoàn toàn tín hiệu định vị vệ tinh toàn cầu (GPS) trên không phận nước này. “Phi công cần thông báo cho kiểm soát viên không lưu càng sớm càng tốt khi phát hiện dấu hiệu bất thường với tín hiệu GPS”, điện văn có đoạn.
Chưa rõ mức độ ảnh hưởng và nguyên nhân dẫn tới nguy cơ mất tín hiệu GPS trên vùng trời Iran, nhưng đây có thể là dấu hiệu cho thấy các hệ thống tác chiến điện tử được kích hoạt ở nước này. Các biện pháp tác chiến điện tử thường được kích hoạt để gây nhiễu hệ thống định vị trên vũ khí dẫn đường bằng vệ tinh của đối phương.
Gián đoạn tín hiệu GPS có thể khiến phi công máy bay chở khách không xác định được vị trí và hướng bay, gây nguy cơ xảy ra tai nạn. Tuy nhiên, các phi cơ hiện đại đều có hệ thống định vị dự phòng nhằm ngăn ngừa tình trạng mất tín hiệu GPS trong khi bay.
Xe phóng đạn thuộc tổ hợp phòng không Arman của Iran trong lễ công bố hồi tháng 2. Ảnh: Reuters
NOTAM được dùng để cung cấp thông tin thiết yếu cho phi công và giới chức hàng không các nước về tình trạng hoặc sự thay đổi của phương tiện dẫn đường, các dịch vụ, phương thức khai thác hoặc sự nguy hiểm mà tổ lái và những người liên quan đến hoạt động bay phải nhận biết kịp thời để xử lý.
NOTAM có thể cung cấp thông tin cập nhật theo thời gian thực, nhất là khi những dữ liệu này không sẵn có trước khi máy bay cất cánh.
Iran tuần trước tuyên bố sẽ “báo thù rất mạnh tay vào thời gian, địa điểm với cách thức phù hợp” sau hai vụ ám sát nhắm vào thành viên số hai của nhóm Hezbollah tại Lebanon và thủ lĩnh Hamas tại Tehran. Iran cùng các đồng minh cáo buộc Israel đứng sau hai vụ tập kích, nhưng Tel Aviv mới nhận trách nhiệm về cuộc tấn công ở Lebanon.
Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu tối 4/8 triệu tập cuộc họp khẩn với các lãnh đạo an ninh hàng đầu nước này. Truyền thông Israel cho biết các quan chức đều chưa chắc chắn về phản ứng từ Iran và đang thảo luận nhiều phương án để tìm cách đối phó tốt nhất hoặc ngăn chặn cuộc tấn công có thể xảy ra.
Phương án tấn công phủ đầu Iran để răn đe cũng đã được cân nhắc, dù các quan chức nhấn mạnh chỉ hành động như vậy nếu nhận được thông tin chính xác rằng chắc chắn Iran sẽ tấn công Israel, theo Ynet, tờ báo hàng đầu Israel.
Vũ Anh (Theo Times of Israel, Wall Street Journal)
