Nội dung được Tổng Bí thư nói trong buổi làm việc với Ban Thường vụ Tỉnh ủy Ninh Thuận liên quan quá trình triển khai đầu tư Dự án điện hạt nhân ở địa phương này, ngày 5/12.
Tổng Bí thư Tô Lâm phát biểu tại cuộc làm việc. Ảnh: Văn Nỷ
Tổng Bí thư khẳng định, điện hạt nhân là nguồn điện nền, xanh và bền vững, ngày càng được nhiều quốc gia quan tâm lựa chọn. Trong lịch sử từng có một số sự cố về các nhà máy điện hạt nhân, nhưng xét về xác suất là vô cùng thấp. Hơn nữa, công nghệ hạt nhân hiện nay tiến bộ rất xa so với công nghệ trước đây.
Sau 8 năm tạm dừng Dự án điện hạt nhân tại Ninh Thuận, mới đây Quốc hội đã quyết nghị tiếp tục thực hiện chủ trương đầu tư dự án nhằm đáp ứng nhu cầu tiêu thụ điện của Việt Nam hết sức cấp thiết và được dự báo tiếp tục tăng cao. Tổng công suất hệ thống điện hiện nay khoảng 85.000 MW, cần có thêm khoảng 70.000 MW vào năm 2030, tức khoảng 150.000 MW. Đến năm 2050, tổng cộng suất cần đạt 400.000 đến 500.000 MW.
Theo Tổng Bí thư, phát triển nguồn điện hạt nhân sẽ đa dạng nguồn cung, bảo đảm an ninh năng lượng và chuyển dịch năng lượng xanh, giúp Việt Nam đạt mục tiêu phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050 theo cam kết tại COP26. Cùng đó, làm dự án điện hạt nhân còn là cơ hội để đất nước phát triển nhân lực chất lượng cao, nâng cao tiềm lực khoa học công nghệ quốc gia, tham gia vào chuỗi cung ứng công nghiệp điện hạt nhân toàn cầu.
Tổng Bí thư mong muốn người dân Ninh Thuận và các địa phương lân cận chia sẻ, dành nguồn lực (đất đai, tài nguyên) để xây dựng dự án năng lượng này phục vụ sự phát triển cho cả nước. Chắc chắn người dân sẽ được tái phân phối, thụ hưởng những thành quả xứng đáng của sự phát triển. Đảng và Nhà nước đảm bảo lựa chọn những công nghệ hạt nhân, đối tác tốt nhất và đào tạo nhân lực để vận hành an toàn, hiệu quả dự án năng lượng của quốc gia.
Trước đó báo cáo của tỉnh Ninh Thuận cho biết năm 2009, sau khi Quốc hội thông qua chủ trương đầu tư quy hoạch xây dựng Nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận 1 (xã Phước Dinh, huyện Thuận Nam) và Nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận 2 (xã Vĩnh Hải, huyện Ninh Hải), địa phương đã khảo sát, đo đạc xác định tổng diện tích quy hoạch xây dựng hai nhà máy hơn 1.642 ha, ảnh hưởng 1.100 hộ dân.
Thôn Thái An, xã Vĩnh Hải, huyện Ninh Hải – nơi từng được quy hoạch xây dựng nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận 2, tháng 8/2023. Ảnh: Việt Quốc
Ngày 26/11/2016, Quốc hội ban hành Nghị quyết dừng thực hiện chủ trương đầu tư dự án trên, làm thay đổi các kịch bản tăng trưởng và phát triển của tỉnh đã được Thủ tướng phê duyệt. Cơ sở hạ tầng kinh tế – xã hội và các công trình phúc lợi công cộng trên địa bàn hai xã Phước Dinh, Vĩnh Hải và vùng lân cận xuống cấp do không được đầu tư chờ bàn giao chuyển đi nơi ở mới. Người dân trong vùng dự án gặp khó khăn, trải qua thời gian dài chờ đợi, mong mỏi sớm được về nơi ở mới, ổn định đời sống và sản xuất.
Sau khi có chủ trương tái khởi động dự án, Ninh Thuận đề nghị Trung ương sớm xác định lộ trình xây dựng các nhà máy điện hạt nhân làm cơ sở cho tỉnh tiến hành khảo sát, lấy ý kiến, xác định tâm tư, nguyện vọng nhân dân vùng dự án; tăng cường tuyên truyền, vận động tạo sự đồng thuận khi dự án triển khai. Đồng thời, tỉnh đề xuất tiếp tục được xây dựng cơ chế đặc thù phát triển kinh tế – xã hội của địa phương có nhà máy điện hạt nhân, trong đó ưu tiên cơ chế phát triển nhân lực, hạ tầng trọng điểm.
Cũng tại buổi làm việc, Tổng Bí thư đánh giá qua 5 năm thực hiện Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng, kinh tế – xã hội của Ninh Thuận phát triển toàn diện. Quy mô nền kinh tế được mở rộng đáng kể, tăng hơn 1,7 lần so với đầu nhiệm kỳ. Tốc độ tăng trưởng GRDP bình quân đạt gần 9% thuộc tốp đầu cả nước. Môi trường đầu tư kinh doanh được cải thiện tích cực. Năng lực cạnh tranh cấp tỉnh được cải thiện đáng kể, huy động nguồn lực đầu tư đạt kết quả tích cực. Trong vòng 10 năm qua, thu nhập bình quân đầu người tăng gấp 4 lần, tỷ lệ hộ nghèo giảm từ 9,34% xuống còn 2,69%…
Tư Huynh
