“Những gì chúng ta đang chứng kiến là quan hệ rất phức tạp giữa Tổng thống Vladimir Putin và trùm Wagner Yevgeny Prigozhin. Tôi cho rằng ông Putin không phải người muốn đáp trả ngay lập tức, do đó ông ấy sẽ cố gắng dẹp yên tình hình trong phạm vi có thể”, giám đốc Cơ quan Tình báo Trung ương Mỹ (CIA) William Burns nhận định tại Diễn đàn An ninh Aspen ở thủ đô Washington ngày 20/7.
Theo ông Burns, vụ nổi loạn của Wagner có thể khiến giới tinh hoa Nga ngày càng chú ý đến những lời chỉ trích của Prigozhin nhắm vào quân đội, đặc biệt là khi Ukraine mở chiến dịch phản công.
Trùm CIA cho rằng các cơ quan an ninh, quân đội và những người có quyền ra quyết định ở Nga dường như đều lúng túng trong ngày Wagner nổi loạn. Tổng thống Putin cũng thận trọng để không bị coi là “phản ứng quá mạnh” với hành động của Wagner.
“Đó là lý do ông Putin đang tìm cách câu giờ khi xem xét làm gì với Wagner và Prigozhin”, Giám đốc CIA nhận định, thêm rằng Tổng thống Nga sẽ tách bạch rõ ràng giữa vai trò của Prigozhin với những giá trị mà ông trân trọng ở Wagner.
Lính Wagner đứng trước xe tăng tại thành phố Rostov-on-Don, Nga ngày 24/6. Ảnh: RIA Novosti
Ông Burns đưa ra bình luận hai ngày sau khi Richard Moore, lãnh đạo Cơ quan Tình báo Mật (MI6) của Anh, nhận định lãnh đạo Wagner “không biết mình muốn gì” trong cuộc nổi loạn, trước khi chấp nhận thỏa thuận với Điện Kremlin để rút quân.
Xuất hiện trở lại trong video ngày 19/7, ông Prigozhin chào đón các thành viên Wagner tới Belarus, ca ngợi họ “đã chiến đấu trong danh dự và làm rất nhiều điều cho nước Nga”. Ông Prigozhin kêu gọi lính Wagner cư xử tốt với dân địa phương, hỗ trợ huấn luyện quân nhân Belarus và tập hợp sức mạnh cho hành trình mới tới châu Phi.
Ông Prigozhin ngày 24/6 điều hàng chục nghìn lính dưới quyền tiến về thành phố Rostov-on-Don và thủ đô Moskva trong cuộc hành quân phản đối Bộ Quốc phòng Nga. Sau cuộc đàm phán do Tổng thống Belarus Alexander Lukashenko làm trung gian, ông Prigozhin đồng ý rút lực lượng vào tối cùng ngày để tránh đổ máu.
Tổng thống Putin ngày 13/7 cho biết 5 ngày sau vụ nổi loạn, ông đã họp với 35 chỉ huy Wagner, trong đó có Prigozhin. Ông Putin đề nghị Wagner tiếp tục phục vụ tại Nga dưới quyền chỉ huy có biệt danh “Tóc bạc“, song ông Prigozhin không đồng ý.
Phương Tây cho rằng chỉ huy “Tóc bạc” là cựu đại tá Andrey Troshev, sáng lập viên và người phụ trách hoạt động tác chiến của Wagner trong 16 tháng qua. Ông Troshev từng tham chiến tại Afghanistan vào những năm 1980, sau đó tham gia các chiến dịch tại Cộng hòa Chechnya thuộc Nga.
Nguyễn Tiến (Theo CNN, Hill)
