Bộ Quốc phòng Ukraine ngày 20/7 cảnh báo từ 0h (4h giờ Hà Nội) ngày 21/7, tất cả tàu đi trên Biển Đen trên hướng tới cảng trên lãnh thổ Nga và khu vực nước này đang kiểm soát “có thể bị Ukraine coi là vận chuyển hàng hóa quân sự và đối mặt mọi rủi ro liên quan”.
Bình luận về tuyên bố của Ukraine, phát ngôn viên Điện Kremlin Dmitry Peskov trong cuộc họp báo ngày 21/7 nói “những hành động không thể đoán trước của Ukraine, cũng như việc họ liên quan tới hoạt động khủng bố có nguy cơ tạo ra mối đe dọa trong khu vực”. “Những tuyên bố như vậy trực tiếp gây nguy hiểm”, ông Peskov nói.
Khi được hỏi liệu Nga có nhận thấy rủi ro đối với hoạt động xuất khẩu dầu mỏ và các hàng hóa khác qua Biển Đen sau tuyên bố của Ukraine hay không, ông Peskov cho biết “tình hình đòi hỏi các bộ phận chuyên trách của chúng tôi phân tích kỹ lưỡng, sau đó mới có kết luận và khuyến cáo để giảm thiểu nguy cơ”.
Tàu dầu neo đậu trên khu vực Biển Đen gần Thổ Nhĩ Kỳ tháng 12/2022. Ảnh: Reuters
Các bình luận được đưa ra sau khi Nga ngày 17/7 thông báo từ chối tiếp tục tham gia Sáng kiến Ngũ cốc Biển Đen, được ký một năm trước với các bên tham gia còn lại là Liên Hợp Quốc, Thổ Nhĩ Kỳ và Ukraine. Thỏa thuận này nhằm đảm bảo an toàn cho xuất khẩu ngũ cốc Ukraine qua Biển Đen, cũng như tạo điều kiện cho xuất khẩu nông sản và phân bón Nga.
Điện Kremlin khi đó cho biết Moskva quyết định rút khỏi thỏa thuận ngũ cốc do những điều khoản liên quan đến Nga không được thực thi, đồng thời khẳng định điều này không liên quan đến vụ tấn công cầu Crimea hồi đầu tuần.
Sau quyết định của Nga, Ukraine tuyên bố “sẵn sàng chấp nhận mọi rủi ro” để tiếp tục xuất khẩu ngũ cốc qua Biển Đen. Trong khi đó, Mỹ chỉ trích Nga “vũ khí hóa lương thực” và kêu gọi khôi phục thỏa thuận sớm nhất có thể.
Bộ Quốc phòng Nga thông báo do đã rút khỏi thỏa thuận ngũ cốc, nước này từ ngày 20/7 sẽ coi toàn bộ tàu tới cảng của Ukraine là “tàu chở hàng quân sự” và “các quốc gia có cờ treo trên những con tàu đó sẽ bị coi là tham gia xung đột và đứng về phía Ukraine”.
Quan chức Nhà Trắng ngày 20/7 cho biết Mỹ “quan ngại sâu sắc” về tình hình Biển Đen và cảnh báo Nga có thể mở rộng các đợt tập kích nhằm vào Ukraine cùng tàu dân sự trong khu vực.
Tuy nhiên, đại sứ Nga tại Mỹ Anatoly Antonov sau đó nói đây là thông tin sai sự thật, đồng thời cho biết “coi tuyên bố của Mỹ là nỗ lực ngụy trang bằng mọi giá các hành vi của chính họ nhằm phá hoại thực thi những thỏa thuận liên quan”. Ông cũng khẳng định Nga không lên kế hoạch tấn công tàu dân sự trên Biển Đen.
Hành lang an toàn theo Sáng kiến Ngũ cốc Biển Đen. Đồ họa: Guardian
Nguyễn Tiến (Theo TASS)
