Loài thằn lằn mới có tên khoa học Cyrtodactylus hangvaensis, còn gọi là tắc kè ngón Hang Va, được đặt theo tên của địa danh nơi phát hiện. Loài này được các chuyên gia của Việt Nam phát hiện và mô tả trong đề tài nghiên cứu đa dạng sinh học tại hang động Sơn Đoòng, do PGS. TS Vũ Văn Liên, Phó Tổng giám đốc Bảo tàng Thiên nhiên Việt Nam làm chủ nhiệm. Rừng khu vực hang Va là nơi đầu tiên và duy nhất cho tới hiện tại tìm thấy loài này. Nghiên cứu được công bố trên tạp chí Zootaxa vào cuối tháng 6.
Theo TS Dương Văn Tăng, Bảo tàng Thiên nhiên Việt Nam, nhóm tình cờ phát hiện con thằn lằn chân ngón bám trên vách đá khi màn đêm buông xuống. Loài này thu hút sự chú ý của các nhà khoa học khi có kích thước khoảng gần 13cm với đôi mắt to, đầu hình tam giác, màu xanh lục.
Thằn lằn chân ngón có màu nâu nhạt xen kẽ sọc sẫm màu trên thân. Ảnh: Dương Văn Tăng
“Ban đầu tôi không nghĩ đó là loài mới”, TS Tăng nói. Tuy nhiên kết quả nghiên cứu xác định đây là loài mới thông qua màu sắc, hoa văn vảy cùng các đặc điểm hình thái khác. “Phân tích DNA cho thấy loài mới này có ít nhất 9% sự khác biệt về mặt di truyền so với các loài thằn lằn ngón khác”, anh cho hay.
TS Tăng cho biết, loài mới được phát hiện trong rừng nguyên sinh – nơi các hoạt động du lịch sinh thái được kiểm soát nghiêm ngặt. Đây là loài thằn lằn ngón thứ 4 được phát hiện tại Vườn quốc gia Phong Nha – Kẻ Bàng, cho thấy khu vực này vẫn còn nhiều tiềm năng cho khám phá đa dạng sinh học.
Anh nói thêm, ngày nay với sự phát triển của kỹ thuật phân tích ADN việc phát hiện và mô tả loài mới trở nên dễ dàng hơn. “Tôi đã trực tiếp phân tích DNA cho hàng chục loài mới. Chúng tôi sẽ thúc đẩy thực hiện phân tích ADN một cách mạnh mẽ hơn để khám phá đa dạng trong thời gian tới”, anh cho hay.
Các nhà khoa học phát hiện loài mới bám trên vách đá. Ảnh: Dương Văn Tăng
Hang Va là hang động nằm trong Vườn quốc gia Phong Nha-Kẻ Bàng, nằm trên km số 28 của đường Hồ Chí Minh nhánh tây, chỉ cách cửa sau hang Sơn Đoòng 50 m. Hang Va được phát hiện đầu tiên vào năm 1992 và được các chuyên gia thuộc Đội thám hiểm hang động Anh – Việt tiến hành khảo sát và đo đạc vào năm 2012. Các chuyên gia hang động cho rằng điểm đặc biệt của hang Va là sở hữu loại hình thạch nhũ hình tháp nón với cấu trúc phức tạp và độc nhất trong các hang động ở Vườn Quốc gia Phong Nha – Kẻ Bàng.
Như Quỳnh
