Theo tiến sĩ Heidi Hanna của Đại học Harvard, stress cùng với vô số tiêu cực mà nó mang lại hoàn toàn có thể gây nghiện. Khi gặp stress, cơ thể sẽ giải phóng cortisol – loại hormone giúp kiểm soát căng thẳng, sợ hãi. Chưa hết, nó còn sản sinh dopamine, chất hóa học tạo cảm giác vui vẻ, cải thiện tâm trạng, đặc biệt khi cơ thể muốn được tặng thưởng.
Nhà khoa học thần kinh lý giải, stress tạo ra hưng phấn thông qua kích hoạt trung tâm kích thích và chú ý trong hệ thần kinh. Nếu kéo dài, nó có thể gây nghiện như ma túy. Nói cách khác, bộ não bị căng thẳng kinh niên của bạn sẽ phụ thuộc vào những cơn hưng phấn nhỏ mà dopamine mang lại, theo Debbie Sorensen, nhà tâm lý học chuyên về kiệt sức.
Bà Soresen nói thêm, chúng ta cố gắng làm bản thân bận rộn để tránh những cảm xúc như buồn bã, cô đơn, chán chường. Tuy nhiên, tôn vinh sự bận rộn dù làm việc hay không đều nguy hiểm khiến căng thẳng mãn tính và kiệt sức dễ xảy ra hơn. Các nghiên cứu chỉ ra căng thẳng mãn tính nếu không kiểm soát được sẽ gây ra huyết áp cao, hội chứng ruột kích thích (IBS), mụn trứng cá và những vấn đề sức khỏe khác.
Nghiện stress là hội chứng phổ biến hơn chúng ta nghĩ. Ảnh minh họa: CNBC
Ba dấu hiệu nghiện căng thẳng phổ biến
Nếu quen với deadline gấp gáp và cảm thấy tội lỗi mỗi khi ngừng làm việc, bạn có thể đang bị nghiện stress. Nghiện stress thường xuất phát từ áp lực phải thành công của mỗi người, theo Sorensen. Những người tham vọng cao thường dễ bị kiệt sức và căng thẳng mãn tính.
Áp lực xã hội cũng đóng vai trò không nhỏ. Theo bà Sorensen, văn hóa đề cao năng suất khiến stress trở thành một “huy hiệu danh dự”. Chúng ta thường đánh đồng bận rộn với thành công.
Chuyên gia chỉ ra ba dấu hiệu phổ biến của người nghiện stress, đó là trốn tránh nghỉ ngơi và thư giãn; liên tục kiểm tra điện thoại và nói “có” với mọi thứ.
Đây cũng có thể là dấu hiệu của một môi trường làm việc độc hại, mong muốn nhân viên phải làm việc quá sức. Nếu sếp liên tục giao khối lượng công việc lớn hoặc hi vọng phải làm ngoài giờ, nó lại không phải dấu hiệu nghiện stress. Dù vậy, bạn vẫn nên đặt ra ranh giới và tách biệt bản thân với stress liên quan đến công việc.
Triệu chứng rõ ràng nhất của nghiện stress là luôn đặt bản thân trong tình trạng căng thẳng, ngay cả khi có thể né tránh nó còn cơ thể, tâm trí hoặc cả hai cầu xin nghỉ ngơi.
Hiện tại, không có phương pháp hoàn hảo để kiềm chế cơn nghiện stress, song có thể bắt đầu từ tập luyện và thiền. Chúng tăng cường “hóa chất hạnh phúc” trong não, bao gồm dopamine và endorphines, theo tổ chức Mayo Clinic.
Quan trọng nhất là tìm ra cái gì gây ra căng thẳng tiêu cực. Chú ý đến các vấn đề với giấc ngủ, thèm ăn, tập trung, tâm trạng. Bạn thường làm gì khi căng thẳng? Điều gì giúp bạn khá hơn hay tồi tệ hơn?
Theo bà Sorensen, đôi khi bạn phải đào sâu hơn những giải pháp khắc phục tạm thời. Nếu nghiện stress, bạn có thể bị thiếu ngủ hoặc gánh quá nhiều trách nhiệm. Cách duy nhất để cải thiện là thay đổi lối sống.
Huy Phương (Theo CNBC)
