Bé Tôm (sinh năm 2020) lười ăn từ những ngày đầu. Cậu bé gần 3 tuổi, cân nặng hiện quanh 10kg. Mỗi bữa ăn của Tôm được chị Thu Ba – mẹ bé ví như “cuộc chiến”, vì bé có thói quen ngậm và ngại nhai. Tôm ăn một bát cháo hết gần 90 phút, một ly sữa 150 ml hết cả tiếng đồng hồ. Do đó, đến bữa ăn, người mẹ 28 tuổi này huy động cả chồng, mẹ chồng, thậm chí hàng xóm sang làm đủ thứ thu hút để bé quên cảm giác đang ăn.
“Chỉ chực chờ Tôm mải nghịch hoặc cười đùa, tôi vội vàng bón đồ ăn cho con. Thực sự là tôi cũng mệt mỏi vì chứng biếng ăn của bé”, chị Ba nói.
Gia đình anh Thành (ngụ tại Thanh Xuân, Hà Nội) cũng đau đầu vì con biếng ăn. Bé Mít chỉ ăn một vài món mình thích như snack, bánh kem, bánh quy – chủ yếu là đồ ngọt. Bé thường không muốn ăn trong các bữa chính, chỉ ăn một xíu rau củ quả hay thịt cá rồi lắc đầu. Ai mách có thực phẩm nào kích thích ăn, vợ chồng anh đều mua về ép con ăn. “Tôi cũng đưa con đến phòng khám của Viện Dinh dưỡng, phòng khám của Bệnh viện Nhi vài lần nhưng cho con uống thuốc còn khó hơn cả cho ăn”, ông bố của cậu con trai 2,5 tuổi chia sẻ. Con lười ăn nên nhiều lúc thấy con nhất định ăn đồ ngọt thay vì bữa chính, vợ chồng anh đành để mặc vì “dù sao cũng còn có chút đồ ăn vào dạ dày con”, anh kể.
Khi con bắt đầu ăn dặm, gia đình chị Nguyên Hoa (quận Gò Vấp, TP HCM) mua sẵn một bộ bàn ngồi ăn của em bé. Tuy nhiên, chỉ cần bố mẹ thả vào ghế là bé Bin khóc thét lên và chỉ vào cái bụng ỏng của mình. Cu cậu cũng thường xuyên lấy tay che miệng hoặc quay đi chỗ khác khi được mẹ cho ăn. Nhiều lần chị Hoa phải dọa dẫm, quát nạt và đặt cây roi bên cạnh để ép con ăn. Bên cạnh việc con biếng ăn, chị Hoa cũng đau đầu tìm thực phẩm để con tiêu hóa tốt vì bé thường xuyên đi phân sống.
Theo nhiều chuyên gia dinh dưỡng, cách xử lý của những phụ huynh như chị Ba, anh Thành, chị Hoa không hiệu quả phần nhiều do họ chưa hiểu được nguyên nhân sâu xa khiến con biếng ăn.
Phó giáo sư, tiến sĩ, bác sĩ Bùi Thị Nhung, Trưởng khoa Dinh dưỡng Học đường và Ngành nghề, Viện Dinh dưỡng Quốc gia cho biết hệ tiêu hóa của trẻ dưới 7 tuổi chưa hoàn thiện, hệ vi sinh đường ruột dễ bị rối loạn, khiến trẻ dễ bị đầy bụng, khó tiêu, kém hấp thu, qua đó làm giảm hoặc mất cảm giác thèm ăn… gây ra tình trạng biếng ăn. Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra 85% lợi khuẩn và 15% hại khuẩn trong đường ruột là tỷ lệ lý tưởng giúp hệ tiêu hóa khỏe mạnh.
Các bác sĩ nhi và dinh dưỡng cho rằng, tối ưu tỷ lệ lợi khuẩn – hại khuẩn ở mức 85% – 15% là một trong những cách quan trọng và cần thiết để cải thiện tình trạng biếng ăn ở trẻ. Chế độ ăn của trẻ cần đa dạng, đủ chất, cần có chất xơ – nguyên liệu cho các lợi khuẩn. Cha mẹ cũng có thể bổ sung lợi khuẩn hàng ngày để tối ưu hệ vi sinh đường ruột cho trẻ bằng những sản phẩm có chứa lợi khuẩn như sữa chua, phô mai, sữa chua uống men sống…
Tuy nhiên, hệ vi sinh đường ruột luôn biến động, dễ mất đi tỷ lệ tối ưu 85% – 15% do rất nhiều nguyên nhân, nhất là thói quen ăn uống, sinh hoạt chưa hợp lý, khoa học hay trẻ uống kháng sinh kéo dài. Bên cạnh đó, lợi khuẩn dễ bị bất hoạt trong dạ dày do nồng độ axít cao tại đây. Lợi khuẩn cũng bị đào thải do vòng đời (chúng cũng già và chết) và được thải ra ngoài theo đường tiêu hóa. Các chuyên gia khuyên nên bổ sung lợi khuẩn mỗi ngày để đạt được tỷ lệ 85%. Bên cạnh đó, để bé ăn ngon miệng hơn cần cung cấp cho bé các dưỡng chất có ích cho chuyển hóa như lysin, kẽm, vitamin….
Gần đây, gia đình anh Thành bắt đầu cho con uống sữa chua men sống chứa lợi khuẩn, có bổ sung lysin, kẽm, vitamin sau khi được người quen mách nước. Vợ chồng anh khá vui khi con có vẻ thích thức uống này. “Lúc này tôi đã biết bổ sung lợi khuẩn sẽ giúp hệ vi sinh đường ruột tối ưu, giúp đường tiêu hóa của con tốt hơn và hạn chế biếng ăn”, ông bố trẻ chia sẻ.
Cho con uống loại sữa chua chứa lợi khuẩn này, chị Hoa cũng cảm thấy vui hơn vì tình trạng thường xuyên đầy hơi chướng bụng, đi phân sống của Bin đã giảm đáng kể. “Hy vọng khi hệ tiêu hóa ổn định, con sẽ chịu ăn hơn và mẹ không phải mệt mỏi dọa nạt mỗi khi con ăn nữa”, chị Hoa cho biết.
Nghiên cứu tại châu Âu cho thấy trong khi nhiều lợi khuẩn khi đi vào cơ thể sẽ bị tiêu diệt phần nào bởi môi trường axit khắc nghiệt tại dạ dày, thì L.Casei 431TM là một trong những lợi khuẩn đã được kiểm chứng lâm sàng có khả năng sống sót cao để đến được vị trí thích hợp trong đường tiêu hóa và phát huy các công dụng của mình. Ngoài ra, việc tăng cường số lượng lợi khuẩn lên mức khoảng 65 tỷ cũng đảm bảo cho lượng lợi khuẩn còn tồn tại khá cao khi chúng đến được đường ruột để phát huy tác dụng hiệu quả.
Tại Việt Nam, chủng men L.Casei 431TM đã được sử dụng trong các sản phẩm sữa chua ăn và sữa chua uống men sống Probi của Vinamik.
Kim Anh