“Chỉ cần chậm một chút là mất cơ hội”, anh Oliver nói.
Chàng trai người Anh, 39 tuổi, đã có 15 năm sống ở TP HCM. Trước đây anh không nghĩ người nước ngoài như mình có thể mua nhà nên chỉ đi thuê. Cuối năm ngoái, sau khi kết hôn với cô gái Việt Nam, nhu cầu về một chỗ ở “an cư lạc nghiệp” khiến anh đi tìm hiểu lĩnh vực này.
Nhưng anh sớm cảm nhận được sức nóng của thị trường. Cặp vợ chồng trẻ bắt đầu đi tìm nhà từ tháng 12/2003 với tài chính 5 tỷ đồng. Họ tìm nhà ở quanh khu vực các phường Thảo Điền, An Phú (TP Thủ Đức) nhưng “chỗ vừa giá thì nhà không ưng ý, chỗ đúng ý thì giá quá cao”.
Đầu năm 2024, họ tìm được căn hộ phù hợp nhưng thiếu tiền. Họ đành lỡ hẹn đến giữa năm nay. Khi Oliver quay lại, căn hộ đã tăng giá thành 6 tỷ đồng, cao hơn 20% so với ba tháng trước.
Cuối cùng, Oliver tìm đến chung cư ở đường Mai Chí Thọ, TP Thủ Đức có giá bán tương đương nhưng nhiều ưu điểm như thuận tiện đến quận trung tâm, cách chỗ làm 10 phút đi xe máy, gần siêu thị và bệnh viện.
Oliver nằm trong làn sóng người nước ngoài tìm mua nhà Việt Nam, đặc biệt khi chính sách sở hữu nhà được nới lỏng từ năm 2015. Theo Luật Nhà ở 2014, người nước ngoài được sở hữu nhà ở tại Việt Nam bao gồm tổ chức cá nhân đầu tư xây dựng nhà ở theo dự án; cá nhân mua, thuê mua, nhận tặng cho, nhận thừa kế nhà ở thương mại bao gồm căn hộ chung cư và nhà ở riêng lẻ trong dự án đầu tư xây dựng nhà ở, trừ khu vực bảo đảm quốc phòng.
Theo thống kê của Hội Môi giới bất động sản Việt Nam (VARS), giai đoạn 2018-2022, số người nước ngoài mua nhà ở Việt Nam chỉ chiếm 0,53%. Nhưng thị trường này bắt đầu bùng nổ từ đầu năm 2023. Báo cáo của Bộ Xây dựng cho biết trong nửa đầu năm 2024, riêng thị trường Hà Nội đã có hơn 1.000 bất động sản được bán cho người nước ngoài, chiếm 1/3 tổng số của cả giai đoạn 5 năm trước. Hơn 90% mua căn hộ chung cư.
Bà La Kim Mỹ Duyên, giám đốc kinh doanh tập đoàn bất động sản IQI, cho biết theo luật chỉ 30% tổng số căn hộ của dự án chung cư xây mới được phép bán cho người nước ngoài. Ở TP HCM, các dự án mở bán mới ở quận 1, quận 4, quận 7 và TP Thủ Đức thường xuyên trong tình trạng “hết suất” dù nhu cầu còn rất cao. Khoảng 70% đơn đăng ký mua là người châu Á như Singapore, Hong Kong, Trung Quốc, Đài Loan và Hàn Quốc, độ tuổi phổ biến 35-45.
Bà La Kim Mỹ Duyên nhận định có hai nguyên nhân chính khiến người nước ngoài tăng mua nhà ở Việt Nam.
Thứ nhất, họ đang nhắm vào đầu tư kiếm lời nhờ thị trường bất động sản liên tục sốt giá và tỷ suất cho thuê ở thị trường TP HCM và Hà Nội rất có lợi. Tính toán chu kỳ những năm 2015-2019 cho thấy tỷ suất cho thuê lên đến 6-7%.
Thứ hai, kinh tế và xã hội phát triển ổn định khiến tệp người nước ngoài định cư (nghỉ hưu, kết hôn) ở Việt Nam cũng đang tăng mạnh. Theo chỉ số Savills Residential Prime Index, căn hộ hạng sang ở TP HCM có giá thấp hơn khoảng 14% so với Bangkok và 50% so với Singapore cũng là điểm hấp dẫn.
Sự thay đổi về chính sách là yếu tố quan trọng khiến lượng người nước ngoài mua nhà ở Việt Nam tăng cao. Ông Troy Griffiths, phó giám đốc điều hành công ty bất động sản Savills Việt Nam, nói trước khi sửa đổi Luật Đất đai năm 2015, việc bán nhà cho người nước ngoài thường bị lách bằng hợp đồng cho thuê dài hạn. Điều này hiện nay đã bị cấm, buộc họ phải tìm đến mua ở thị trường sơ cấp. Chung cư là loại bất động sản sinh lời tổng thể cao, cả về giá trị đầu cơ hoặc cho thuê.
Mua nhà để cho thuê là chiến lược của doanh nhân Hong Kong Bowie Leung, người đã ở Việt Nam từ năm 1989. Hiện ông sở hữu 10 căn hộ ở quận 7 và TP Thủ Đức (TP HCM). “Giá nhà ở Việt Nam không rẻ hơn nhiều so với khu vực nhưng là khoản đầu tư dài hạn và hợp lý”, Bowie nói.
Theo ông, Việt Nam đang có rất nhiều lợi thế bởi nền kinh tế phát triển nhanh ở ASEAN, thu hút vốn đầu tư và nhân lực người nước ngoài. Cùng với đó là các yếu tố như dân số và đô thị hóa tăng nhanh, môi trường, chính sách ổn định, tầng lớp trung lưu ngày càng lớn mạnh và số lượng người có thu nhập cao.
Ba năm qua, Bowie cảm nhận sự thuận lợi trong việc mua nhà. Ông chọn loại hợp đồng SPA (Sale and Purchase Agreement) mua bán chính thức thay vì LTL (Long Term Lease) hợp đồng cho thuê dài hạn.
Bowie Leung vừa mua được căn hộ mới, diện tích 70 m2, ba phòng ngủ ở TP Thủ Đức, tầm nhìn hướng về phía quận 1, với công viên nhiều mảng xanh. Ông cảm thấy hài lòng, dự định đây sẽ là khoản tích lũy hưu trí của mình.
“Tôi quyết định mua nhà vì đã xem Việt Nam là quê hương thứ hai”, ông nói.
Ngọc Ngân