Tàu Luna-25 khởi hành vào 7h10 tối ngày 10/8 theo giờ địa phương (6h10 ngày 11/8 giờ Hà Nội) trên tên lửa Soyuz-2.1b từ sân bay vũ trụ Vostochny ở vùng Amur, Nga. Đây là tàu thăm dò được sản xuất trong nước đầu tiên phóng tới Mặt Trăng trong lịch sử nước Nga hiện đại. Trước đó, nhiệm vụ Mặt Trăng gần nhất của Nga là Luna-24, khởi hành vào năm 1976 và mang về khoảng 170 gram mẫu vật.
Luna-25 chụp những hình ảnh đầu tiên hôm 13/8 và được Viện Nghiên cứu Không gian thuộc Viện hàn lâm Khoa học Nga (IKIRAS) công bố ngày 14/8. Bộ ảnh đen trắng cho thấy cờ Nga, biểu tượng của sứ mệnh trên thân tàu, phía xa là Trái Đất và Mặt Trăng tỏa sáng trên nền không gian tối đen.
Những bức ảnh được chụp ở cách Trái Đất khoảng 310.000 km, theo IKI RAS. Để so sánh, khoảng cách trung bình giữa Mặt Trăng và Trái Đất là 384.400 km.
Những hình ảnh mới giúp đẩy lùi các lo ngại về Luna-25 sau khi phóng, chứng minh con tàu vẫn hoạt động tốt và đang trên đường đến đích. “Mọi hệ thống của tàu đều đang vận hành bình thường, liên lạc với trạm kiểm soát vẫn ổn định và mức cân bằng năng lượng rất khả quan”, IKI RAS cho biết.
Nếu mọi chuyện diễn ra theo đúng kế hoạch, Luna-25 sẽ tới đích vào giữa tháng này, sau đó bay quanh Mặt Trăng trong 5 – 7 ngày. Từ đây, con tàu sẽ nỗ lực hạ cánh gần một trong ba hố trũng xung quanh cực nam Mặt Trăng. Con tàu được thiết kế để hoạt động ít nhất một năm.
Khi hoạt động trên bề mặt Mặt Trăng, Luna-25 sẽ phân tích đất đá, tìm kiếm băng nước và thực hiện những thí nghiệm về khí quyển mỏng của thiên thể này. Tàu đổ bộ mang theo 8 công cụ khoa học, trong đó có một khối phổ kế laser và một thiết bị có thể bắn vào các mẫu đất đá, sau đó kiểm tra khói bụi bốc lên để phân tích thành phần hóa học.
Luna-25 chỉ là một trong hàng loạt nhiệm vụ trên thế giới nhằm nghiên cứu hoặc hạ cánh gần cực nam Mặt Trăng. Hàn Quốc phóng tàu KPLO hồi tháng 8/2022, mang theo camera ShadowCam của NASA để săn lùng băng nước gần cực nam. Tàu Chandrayaan 3 của Ấn Độ tiến vào quỹ đạo Mặt Trăng hôm 7/8 và dự kiến đáp xuống gần cực nam ngày 23/8. Chương trình Artemis của NASA đặt mục tiêu đưa con người đáp xuống gần cực nam Mặt Trăng sớm nhất vào năm 2025, trong nhiệm vụ Artemis 3.
Thu Thảo (Theo Space)