Hôm 27/5, Tổng thống Mỹ Joe Biden và Chủ tịch Hạ viện Mỹ thuộc đảng Cộng hòa Kevin McCarthy đã đạt thỏa thuận sơ bộ để nâng trần nợ công, tránh đẩy nước này vào tình trạng vỡ nợ đầu tháng tới. Tuy nhiên, tin tức này chưa thể xóa tan lo ngại cho các thị trường.
“Thỏa thuận này dĩ nhiên là tin tốt với thị trường. Nó cũng có thể giúp Cục Dự trữ liên bang Mỹ (Fed) tự tin hơn khi nâng lãi suất lần nữa. Dù vậy, chúng ta vẫn cần xem nội dung cụ thể sẽ như thế nào”, Amo Sahota – Giám đốc KlarityFX nhận xét.
Thỏa thuận này sẽ phải được soạn thảo chi tiết và thông qua tại Hạ viện, Thượng viện Mỹ trước thời điểm chính phủ Mỹ hết tiền. Quá trình này được đánh giá rất khó khăn. Bộ trưởng Tài chính Mỹ Janet Yellen hôm 26/5 cảnh báo cơ quan này sẽ cạn kiệt tiền mặt vào ngày 5/6.
Bộ trưởng Tài chính Mỹ Janet Yellen tại Niigata (Nhật Bản) hôm 11/5. Ảnh: Reuters
Bên cạnh đó, một khi thỏa thuận này được thông qua, Bộ Tài chính Mỹ được dự báo sẽ nhanh chóng lấp đầy khoảng trống ngân sách bằng việc phát hành trái phiếu, hút về hàng trăm tỷ USD tiền mặt từ thị trường. Ước tính gần đây của JPMorgan cho thấy sau khi nâng trần nợ công, chính phủ Mỹ có thể phát hành gần 1.100 tỷ USD trái phiếu chính phủ mới trong vòng 7 tháng tới. Đây là con số khá lớn trong thời gian ngắn.
Việc phát hành trái phiếu trong bối cảnh lãi suất cao như hiện tại có thể rút cạn dự trữ của các ngân hàng. Do một phần tiền gửi tại nhà băng thường được dùng để mua trái phiếu chính phủ – vốn được coi là an toàn và trả lãi cao hơn.
Khi làn sóng rút tiền gửi tại Mỹ chưa chấm dứt sau các biến động gần đây, việc này sẽ càng gây thêm sức ép lên thanh khoản của các ngân hàng, từ đó kéo lãi suất cho vay ngắn hạn lên cao, khiến các doanh nghiệp càng tốn kém.
“Thỏa thuận này chắc chắn đã giải tỏa sức ép cho thị trường trái phiếu. Tuy nhiên, nó không giải quyết được vấn đề là lãi suất trái phiếu chính phủ gần đây ngày càng tăng do thị trường dự báo lượng lớn trái phiếu kho bạc sẽ được phát hành trong vài tuần tới, khi Bộ Tài chính cần làm đầy ngân sách”, Thierry Wizman – chiến lược gia tại Macquarie cho biết.
Chiến lược gia của BNP ước tính khoảng 800 – 850 tỷ USD có thể đổ vào các trái phiếu chính phủ Mỹ tính đến cuối tháng 9. “Lo ngại của chúng tôi là nếu lượng thanh khoản này rời hệ thống, vì bất kỳ lý do gì, các thị trường đều dễ lao dốc”, Alex Lennard – Giám đốc Đầu tư tại hãng quản lý tài sản Ruffer nhận định.
Mike Wilson – chiến lược gia cổ phiếu tại Morgan Stanley cũng đồng tình với quan điểm này. “Việc Bộ Tài chính phát hành trái phiếu sẽ hút về lượng lớn thanh khoản ngoài thị trường. Việc này có thể là chất xúc tác khiến thị trường điều chỉnh”, ông giải thích.
Một số giám đốc ngân hàng lo ngại thị trường tài chính có thể chưa đánh giá được hết rủi ro từ việc thanh khoản bị rút khỏi dự trữ của nhà băng. Đến nay, chỉ số S&P 500 vẫn tăng khá tốt. Chênh lệch lãi suất giữa trái phiếu có thể đầu tư và trái phiếu rác hiện cũng rất nhỏ.
“Thị trường tài sản rủi ro vẫn chưa phản ánh đầy đủ tác động từ việc thanh khoản bị thắt chặt thông qua phát hành trái phiếu chính phủ quy mô lớn”, Scott Schulte – Giám đốc mảng các thị trường nợ tại Citigroup cho biết.
Dù vậy, việc thiếu thanh khoản chưa chắc sẽ xảy ra. Một phần lượng trái phiếu phát hành có thể được hấp thụ bởi các quỹ đầu tư. Trong trường hợp này, “ảnh hưởng lên thị trường tài chính nói chung sẽ không nhiều”, Daniel Krieter – Giám đốc chiến lược công cụ trả lãi cố định tại BMO Capital Markets nhận xét.
Các nhà băng thì kỳ vọng bế tắc trần nợ sẽ được giải quyết mà không gây xáo trộn lớn đến cơ cấu tài sản trên thị trường. “Các thị trường tín dụng đặt cược Washington sẽ giải quyết được vấn đề này. Vì thế, nếu tuần tới, việc này không được xử lý, chúng ta sẽ thấy có biến động”, Maureen O’Connor – Giám đốc trái phiếu tại Wells Fargo cho biết.
Hà Thu (theo Reuters)
