Nguyên đơn dân sự trong vụ án sai phạm giao 92.000 m2 đất công cho Công ty Tân Việt Phát, liên quan 12 cựu lãnh đạo tỉnh Bình Thuận, được TAND Hà Nội xác định là UBND tỉnh Bình Thuận.
Sáng nay, tại toà, đại diện tỉnh bày tỏ mong muốn thu hồi thiệt hại vụ án để nộp ngân sách. Người này cũng thay mặt UBND tỉnh xin khoan hồng cho các bị cáo, do đều là cán bộ lãnh đạo tỉnh nhiều năm, cống hiến nhiều cho sự phát triển địa phương.
“Thực tiễn khu đất thời đó là nghĩa địa, nhiều hố sau khi di dời hài cốt, không mỹ quan lắm. Các nhà đầu tư họ không quan tâm, dính yếu tố tâm linh nên rất khó đấu giá. Khi đó áp lực thu ngân sách tỉnh rất lớn, các bị cáo vì mục đích chung của tỉnh, chắc chắn không có động cơ vụ lợi”, ông cho hay.
Sáng nay, trả lời HĐXX, đại diện Công ty Tân Việt Phát cho hay đã đề xuất mong muốn khắc phục thiệt hại vụ án trong giai đoạn điều tra, truy tố. Tại phiên toà, họ giữ nguyên quan điểm này và cho biết, không có ý kiến gì về con số thiệt hại 45 tỷ đồng đã được cơ quan định giá xác định.
Người đại diện công ty trình bày, Tân Việt Phát biết UBND tỉnh Bình Thuận tổ chức đấu giá khu đất hơn 92.000 m2 tại phường Phú Hài, TP Phan Thiết. Song việc đấu giá có khó khăn vướng mắc, sáu lần không thành do khu vực này có nhiều mồ mả. Năm 2017, Tân Việt Phát đề nghị tỉnh giao đất theo hình thức không qua đấu giá, chứ không đề cập về giá giao đất.
Trước câu hỏi của chủ toạ Nguyễn Thanh Nhã về “mối quan hệ giữa công ty và các bị cáo nguyên là lãnh đạo tỉnh, sở ban ngành tỉnh Bình Thuận”, người đại diện khẳng định, thời điểm đó, Tân Việt Phát không tiếp xúc cá nhân với các bị cáo và “chắc chắn những người này không hưởng lợi ích vật chất gì từ công ty”.
Nhà chức trách xác định, sau khi được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất với 92.000 m2 đất trên, Tân Việt Phát phân thành 500 lô đất, diện tích mỗi thửa 100-2.000 m2 và được tỉnh cấp 500 sổ đỏ.
Công ty chuyển nhượng 475 lô, giá 6-7,3 triệu đồng/m2, đã thu 50% số tiền bán đất, tổng cộng 499 tỷ đồng.
12 bị cáo cựu lãnh đạo tỉnh, sở ngành tỉnh Bình Thuận trong phiên xét xử tại TAND Hà Nội. Ảnh: Danh Lam
Theo cáo buộc của cơ quan công tố, năm 2013, UBND tỉnh Bình Thuận chủ trương bán đấu giá ba lô đất diện tích hơn 92.000 m2, giá khởi điểm hơn 111 tỷ đồng (1,2 triệu đồng/m2) để xây nhà ở thương mại nhưng không có đơn vị, cá nhân nào tham gia. Hai năm sau, giá đất ở Bình Thuận liên tục tăng. Tháng 7/2016, Chủ tịch Nguyễn Ngọc Hai ra quyết định điều chỉnh giá đất ở khu vực có ba lô đất trên lên 1,6 triệu đồng/m2.
Đầu năm 2017, Công ty CP Tân Việt Phát có công văn gửi UBND tỉnh xin giao ba lô đất này không thông qua đấu giá quyền sử dụng đất để làm Trung tâm Thương mại dịch vụ và Dân cư Đô thị Tân Việt Phát 2.
Sở Tài nguyên – Môi trường có công văn tham mưu cho UBND tỉnh, về việc giao chỉ tính giá khởi điểm ban đầu năm 2013 (1,2 triệu đồng/m2). Sở Tài chính đồng ý với giá đó.
Tháng 2/2017, UBND tỉnh đồng ý chủ trương giao đất cho Tân Việt Phát với đề xuất trên. Doanh nghiệp sau đó nộp tiền sử dụng đất, tiền thuê đất, rồi được giao đất thực hiện dự án.
Ba tháng sau giao đất cho doanh nghiệp, ông Nguyễn Ngọc Hai, khi đó là Chủ tịch tỉnh, nhận được phản ánh của người dân về việc giao đất có sai phạm và với giá rẻ. Ông chỉ đạo bị cáo Nguyễn Văn Phong, Giám đốc Sở Tài chính khi đó, kiểm tra lại việc này.
Khu đất được đề cập trong vụ án, giờ là Dự án Trung tâm thương mại dịch vụ và dân cư đô thị Tân Việt Phát ở phường Phú Hài, TP Phan Thiết, tỉnh Bình Thuận, ngày 1/5. Ảnh: Việt Quốc
VKS cáo buộc, ông Phong không thực hiện đầy đủ nhiệm vụ, không chỉ đạo kiểm tra, rà soát đối chiếu với quy định của Luật Đất đai, Luật Giá về việc xác định giá đất mà có văn bản khẳng định: “Việc giao đất cho Công ty Tân Việt Phát là phù hợp với quy định của Luật Đất đai”. UBND tỉnh do đó không có biện pháp thu hồi kịp thời, “gây thiệt hại cho ngân sách nhà nước”.
Đối đáp về việc này tại toà, ông Hai cho biết có giao ông Phong rà soát giá song nhận được trả lời là “giá là phù hợp” nên tin tưởng, không kiểm tra lại. Trong khi đó, cựu Giám đốc sở Tài chính Nguyễn Văn Phong tố cấp trên “nói không đúng”. “Ông Hai chỉ yêu cầu tôi kiểm tra quy trình, tiến độ giao đất, không yêu cầu kiểm tra về giá”, ông Phong khai.
Chủ toạ Nguyễn Thanh Nhã truy vấn “tiến trình giao đất thì liên quan gì Sở Tài chính? Việc này của Sở Tài nguyên Môi trường, sao ông Hai lại hỏi bị cáo? Bị cáo khai thế có thấy hợp lý không?”. Bị cáo Phong cho rằng dù không thuộc trách nhiệm nhưng cấp trên yêu cầu, vẫn phải thực hiện.
Cựu chủ tịch Hai sau đó tái khẳng định “giao ông Phong rà soát về giá, không phải về tiến độ giao đất”.
Trước lời khai này, bị cáo Phong cho rằng “rất vô lý”. Ông nói nhận thức có trách nhiệm trong vụ án, song riêng việc kiểm tra lại việc giao đất theo yêu cầu của chủ tịch tỉnh, ông nghĩ mình “không sai”.
Cựu chủ tịch Bình Thuận Nguyễn Ngọc Hai. Ảnh: Danh Lam
Cựu phó Chủ tịch Bình Thuận Lương Văn Hải sáng qua khẳng định không có lỗi, và việc vợ thay mình bồi thường 500 triệu đồng là “không cần thiết“. Song ngay buổi chiều, ông xin sửa lại lời khai theo hướng “nhận trách nhiệm và dù phán quyết ra sao, vợ chồng ông vẫn tự nguyện khắc phục số tiền trên”.
Trong vụ án, 11 cựu lãnh đạo Bình Thuận bị truy tố tội Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát, lãng phí. Riêng ông Nguyễn Văn Phong, cựu phó chủ tịch UBND tỉnh Bình Thuận (lúc phạm tội là Giám đốc Sở Tài chính) bị truy tố về tội Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng.
Phiên toà dự kiến kéo dài 5 ngày, làm việc cả cuối tuần.
Thanh Lam
