Khoảng 7h ngày 8/8/2010, dân làng ở huyện Diêu An, tỉnh Vân Nam phát hiện nhà Trương Kim Lan không khóa cửa, gọi không ai thưa, đi vào phòng ngủ thì thấy Lan nằm cạnh tủ, người đầy máu.
Khám nghiệm tử thi cho thấy đầu có vết dao chém, tử vong vì chấn thương sọ não nghiêm trọng.
Khi cảnh sát thẩm vấn, hàng xóm báo cáo rằng Lan sống cùng con gái 12 tuổi tên Tiểu Hồng, nhưng hiện không thấy cô bé đâu. Cảnh sát huy động dân làng giúp tìm kiếm Hồng.
Cùng lúc đó, đội điều tra phát hiện khi nhắc đến Lan, nhiều dân làng có biểu hiện kỳ lạ. Qua tìm hiểu, Lan có danh tiếng không tốt trong thôn. Cô kết hôn vào đầu năm 1991, chồng tên là Lý Vĩnh Hòa, có một con trai và một con gái. Vài năm trước, con trai được Hòa đưa theo đi tỉnh khác làm thuê.
Năm 2005, Lan lén lút qua lại với một thợ nề đến từ tỉnh Tứ Xuyên, tên là Hà Tử Hoa. Ban ngày Hoa làm việc tại công trường xây dựng ở thôn bên cạnh, rất ít tiếp xúc với dân làng. Buổi tối, Hoa về nhà Lan, suốt 5 năm qua. Người trong thôn đều biết chuyện vụng trộm của họ nhưng không tiện nói gì. Một số dân làng nghi ngờ Hoa sát hại Lan rồi bỏ trốn vì anh ta hiện cũng biến mất.
Một cảnh sát cho biết ngay hôm trước khi vụ án xảy ra, Lan đến đồn trình báo: “Một người đàn ông cứ chây ì ở nhà tôi không chịu đi. Tôi là phụ nữ đã có gia đình. Dù tôi sống với anh ta vài năm qua nhưng luôn cảm thấy không phù hợp, anh ta có tật táy máy, từng bị bỏ tù”.
Sau đó, cảnh sát triệu tập Hoa, giúp hai người hòa giải. Cuối cùng, Hoa đồng ý chia tay. Cảnh sát còn giúp anh ta tìm xe khách, nhìn thấy anh ta mang hành lý lên xe rời đi.
Tại hiện trường, cảnh sát tìm thấy một chiếc búa dính máu ở phía sau sân nhà Lan. Đồng thời, họ phát hiện điểm bất thường là khóa cửa phòng ngủ bị phá từ bên trong chứ không phải từ bên ngoài. Cảnh sát suy luận rằng hung thủ đã ở trong nhà từ trước khi Lan bị hại, sau đó phá cửa để bỏ trốn sau khi gây án. Họ còn tìm thấy chai rượu và tàn thuốc trong phòng, phù hợp với suy đoán rằng hung thủ là người quen và có quan hệ thân thiết với Lan.
Hai chiếc điện thoại di động bị bỏ lại tại hiện trường, nhưng chỉ một chiếc có thẻ sim. Qua điều tra, chiếc điện thoại màu trắng không có thẻ sim là của Lan, còn chiếc điện thoại màu đen có thẻ sim thuộc về một người đàn ông họ Lưu.
Khi cảnh sát đến tìm Lưu, anh ta nói không quen biết Lan. Một năm trước, điện thoại di động của anh ta bị trộm ở chợ, lúc đó đã báo cảnh sát nhưng đến nay vẫn chưa tìm thấy. Cảnh sát kiểm tra hồ sơ trình báo và xác nhận lời khai của Lưu.
Hơn 10 tiếng sau khi phát hiện thi thể, cảnh sát tìm thấy Hồng trong một ngôi miếu cách đó hơn 10 km. Cô bé gục đầu sợ hãi và không muốn nói bất cứ điều gì. Sau khi được cảnh sát trấn an, Hồng mới tiết lộ những gì đã chứng kiến.
Theo đó, lúc hơn 6h ngày 8/8, Hồng đang chơi với bạn ở sân nhà hàng xóm thì bỗng nghe thấy tiếng kêu cứu từ phía nhà mình. Qua cửa sổ, Hồng nhìn thấy Hoa cầm con dao làm bếp, còn Lan ngã xuống bên cạnh tủ.
Cảnh sát kiểm tra camera giám sát ở lối vào thôn, phát hiện sau khi lên xe khách rời đi, Hoa lại lẻn về vào lúc nửa đêm. Anh ta lập tức bị truy bắt vì tình nghi giết người.
Qua điều tra, Hoa chuyển từ Tứ Xuyên đến Vân Nam vào những năm 1980, sau đó chưa bao giờ quay lại nơi đăng ký hộ khẩu để làm chứng minh thư. Vì vậy, trên cơ sở dữ liệu dân cư, cảnh sát chỉ tìm thấy tên và nguyên quán của Hoa, không có bức ảnh nào. Dân làng ở huyện Diêu An cũng không có ảnh chụp Hoa, chỉ miêu tả anh ta có vóc người nhỏ, một bên mắt bị lác.
Cảnh sát nhớ ra Lan từng nói Hoa bị bắt vì trộm cắp vặt. Lật lại hồ sơ, họ phát hiện Hoa bị bắt vào hai tháng trước, nhân viên phụ trách xử lý vụ án vào thời điểm đó còn quay video. Nhờ đó, cảnh sát có được ảnh của Hoa để đăng tải lên mạng truy nã.
Năm 2011, chiến dịch truy bắt các nghi phạm đào tẩu qua mạng lưới thông tin của cơ quan công an lan rộng ở Trung Quốc. Tuy nhiên, trong 13 kẻ chạy trốn ở huyện Diêu An, chỉ mình Hoa vẫn bặt vô âm tín.
Đến năm 2018, khi kiểm tra một chiếc xe khách, cảnh sát phòng chống ma túy ở biên giới tỉnh Vân Nam chú ý đến một người đàn ông có biểu cảm hoảng loạn. Anh ta khai rằng đang trên đường về quê ở Tứ Xuyên, không mang theo chứng minh thư. Tuy nhiên, anh ta không chịu tiết lộ số chứng minh thư và tên họ.
Sau đó, cảnh sát mở hệ thống nhận dạng khuôn mặt trong điện thoại di động, lập tức xuất hiện cái tên Hà Tử Hoa trong dữ liệu về tội phạm truy nã quốc gia. Bằng cách này, kẻ chạy trốn 8 năm đã bị bắt.
Sau khi bị áp giải về huyện Diêu An để thẩm tra, Hoa thừa nhận sát hại Lan.
Theo lời khai, ở tuổi 20, Hoa yêu Lan từ cái nhìn đầu tiên sau khi tình cờ gặp tại một lễ hội vào năm 1983. Hai người nhanh chóng đến với nhau nhưng bị bố Lan kịch liệt phản đối vì cho rằng tính cách và nhân phẩm của Hoa có vấn đề.
Sau đó, qua sự giới thiệu của họ hàng, Lan chia tay với Hoa, đi lấy người khác. Không lâu sau, Hoa bị kết án 15 năm tù vì tội trộm cắp.
Ngay sau khi mãn hạn tù vào năm 2005, Hoa tình cờ gặp lại Lan ở huyện Diêu An. Thời gian này, chồng Lan đi làm xa nhà rất ít khi về, hai người nối lại tình xưa, chung sống với nhau mặc kệ hàng xóm xì xào.
Trong 5 năm sống như vợ chồng, Hoa đưa tiền cho người tình, đối xử tốt với con gái Lan. Tuy rất săn sóc mẹ con Lan, bản chất của Hoa khó thay đổi, không bỏ được thói trộm cắp vặt. Hai người thường xuyên cãi vã về chuyện này, nhiều lần Lan muốn đuổi Hoa đi, chấm dứt tất cả nhưng anh ta không chịu. Đỉnh điểm là khi cô đến đồn cảnh sát xin trợ giúp vào một ngày trước án mạng.
Hôm đó, Hoa đồng ý rời đi, yêu cầu Lan đưa 200 nhân dân tệ làm lộ phí nhưng bị từ chối. Khi đến trạm xe, anh ta càng nghĩ càng tức giận, cho rằng 5 năm qua mình mất trắng. Theo Hoa, người tình mãi không chịu ly hôn là vì trong lòng từ lâu đã nghĩ cách rũ bỏ anh ta. Cảm thấy nhục nhã, Hoa tức giận quyết định trả thù.
Vào 23h ngày 7/8/2010, Hoa quay lại thôn, đợi bên ngoài nhà Lan đến hơn 5h sáng hôm sau. Thấy Hồng ra ngoài chơi với bạn, anh ta lao vào nhà, lấy dao tấn công người tình. Không ngờ cửa phòng ngủ bị gió thổi đóng lại, Hoa tìm búa bẻ khóa rồi vội vàng bỏ chạy. Suốt thời gian lẩn trốn, Hoa luôn sống trong sợ hãi, từng muốn đầu thú nhưng lại không dám.
Tháng 4/2019, Hoa bị kết án tử hình vì tội Cố ý giết người, hoãn thi hành án hai năm.
Tuệ Anh (Theo Toutiao)