Ông Nguyễn Cao Trí, Tổng giám đốc Công ty Sài Gòn Đại Ninh, bị VKSND Tối cao truy tố về tội Đưa hối lộ, ngày 29/11.
9 bị can còn lại là cựu cán bộ, lãnh đạo của Văn phòng Chính phủ, Thanh tra Chính phủ và Lâm Đồng, đối mặt cáo buộc Nhận hối lộ hoặc Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ. 10 bị can sẽ bị xét xử tại TAND Hà Nội.
Theo cáo trạng, ngày 12/6/2020, Thanh tra Chính phủ ban hành kết luận thanh tra, kiến nghị Thủ tướng giao UBND tỉnh Lâm Đồng thu hồi hơn 3.595 ha đất của siêu dự án Khu đô thị thương mại, du lịch, nghỉ dưỡng sinh thái Đại Ninh ở huyện Đức Trọng. Đây chính là thời điểm khởi đầu cho kế hoạch “bẻ lái” kết luận thanh tra của ông Trí. 10 lãnh đạo, cán bộ của Văn phòng Chính phủ, Thanh tra Chính phủ và tỉnh Lâm Đồng đã giúp ông Trí “đạt được mục đích” này.
Việc làm đầu tiên là ông Trí thỏa thuận với bà Phan Thị Hoa để mua lại dự án bằng việc tháng 12/2020 ký hợp đồng chuyển nhượng cổ phần Công ty Sài Gòn Đại Ninh với giá 5.000 tỷ đồng.
Ông Trí cũng được đồng ý cho đứng tên đại diện theo pháp luật của Sài Gòn Đại Ninh để “danh chính ngôn luận” lo các thủ tục dự án.
Ông Nguyễn Cao Trí còn là bị cáo trong phiên tòa liên quan bà Trương Mỹ Lan. Ảnh: Thanh Tùng
Từ lúc bị cơ quan thanh tra chỉ ra sai phạm trong triển khai dự án, bà Hoa đã 5 lần gửi đơn nhưng không được Văn phòng Chính phủ, Thanh tra Chính phủ giải quyết. Nhưng nhờ mối quan hệ thân tình từ trước, ông Trí vừa ngỏ lời đã được Phó tổng thanh tra Chính phủ Trần Văn Minh đồng ý.
Kế hoạch vạch ra là ông Trí gửi đơn kiến nghị thông qua Văn phòng Chính phủ để Chính phủ có văn bản chỉ đạo, từ đây Thanh tra Chính phủ có cớ vào cuộc kiểm tra.
Ngày 4/10/2020, ông Trí ra Hà Nội gặp ông Mai Tiến Dũng, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ, trình bày đã mua lại dự án Đại Ninh nhưng đang bị kiến nghị thu hồi. Tại cuộc gặp đầu tiên này, ông Trí đưa trực tiếp đơn kiến nghị để ông Dũng bút phê vào đơn, chuyển Vụ I Văn phòng Chính phủ tham mưu cho lãnh đạo có ý kiến.
8 ngày sau, Văn phòng Chính phủ đã có văn bản truyền đạt ý kiến của Phó thủ tướng về việc chuyển đơn kiến nghị của doanh nghiệp để Thanh tra Chính phủ xem xét, giải quyết. Do chỉ đạo này “vẫn chung chung” nên ông Trí được ông Minh hướng dẫn làm đơn kiến nghị thêm một lần nữa để có chỉ đạo “mạnh mẽ hơn”, cáo trạng nêu.
Đúng theo hướng dẫn, ngày 16/1/2021, ông Trí đến gặp ông Dũng để đưa đơn lần hai. Ông Trí nhờ Văn phòng Chính phủ báo cáo Phó thủ tướng thường trực chỉ đạo mạnh mẽ hơn, cụ thể là “giao thanh tra kiểm tra, rà soát, giải quyết”. Theo tính toán, phải chỉ đạo cụ thể vậy Thanh tra Chính phủ mới có căn cứ thành lập tổ kiểm tra xác minh đơn, sửa kết luận thanh tra, cho giãn tiến độ dự án.
Thời điểm này, ông Dũng trong ba ngày đã hai lần có bút phê “chuyển vụ I” và “chuyển vụ I giải quyết sớm”.
Chỗ ông Dũng xong, ông Trí chuyển sang gặp, nhắn tin, gọi điện nhờ bà Trần Bích Ngọc khi đó là Vụ trưởng Vụ I Văn phòng Chính phủ giúp đỡ để sớm có ý kiến của Lãnh đạo Chính phủ. Ngày 21/1/2021, Phó thủ tướng thường trực đồng ý với đề xuất của Vụ 1 tại phiếu trình, “giao Thanh tra Chính phủ kiểm tra, rà soát, giải quyết phản ánh của Sài Gòn Đại Ninh”.
Ông Mai Tiến Dũng khi đương chức. Ảnh: Quỳnh Trần
VKS xác định hai đơn do ông Trí soạn thảo rồi trực tiếp cầm đến Văn phòng Chính phủ nhờ chuyển đến Thanh tra Chính phủ có nội dung đúng như 5 đơn trước đó của bà Hoa. Các đơn này không thuộc trường hợp phải kiến nghị lãnh đạo Chính phủ chỉ đạo giải quyết.
“Việc đề xuất, sau đó được lãnh đạo Chính phủ đồng ý chuyển đơn theo hướng có lợi cho ông Trí là trái pháp luật. Đây là tiền đề cho hàng loạt sai phạm trong việc Thanh tra Chính phủ thành lập tổ công tác điều chỉnh, sửa đổi kết luận thanh tra”, cáo trạng nêu.
Ngoài ra, khi Thanh tra Chính phủ báo cáo kết quả kiểm tra đơn của doanh nghiệp và kiến nghị sửa kết luận thanh tra cũ, Văn phòng Chính phủ đã đồng thuận.
VKS cho rằng khi Thanh tra Chính phủ kiến nghị nhưng Văn phòng Chính phủ lại không xin ý kiến các bộ ngành liên quan mà đồng thuận luôn là trái quy định.
Quá trình được “dọn đường” trên, ông Trí đã cảm ơn ông Dũng 200 triệu đồng, bà Ngọc 50 triệu đồng.
Lập tổ kiểm tra để hợp thức kế hoạch
Sau khi lãnh đạo Chính phủ có ý kiến chỉ đạo theo hướng cụ thể, mạnh mẽ, Phó tổng thanh tra ông Minh đã lập tổ xác minh đơn gồm bốn người, do ông Lê Quốc Khanh, Cục phó Cục 2 Thanh tra Chính phủ, làm tổ trưởng.
Theo cáo trạng, việc Thanh tra Chính phủ thành lập tổ công tác xác minh đơn của Sài Gòn Đại Ninh là trái quy định của Luật Thanh tra và Luật Khiếu nại. Khi làm việc, tổ công tác của Thanh tra Chính phủ nhận các tài liệu đã được hợp thức do ông Trí cung cấp nhưng không xác minh theo quy định; ngược lại còn thông đồng, hướng dẫn ông Trí hợp thức tài liệu về năng lực tài chính để cung cấp.
Ngày 10/5/2021, ông Minh ký báo cáo gửi Chính phủ kiến nghị điều chỉnh kết luận thanh tra theo hướng cho Công ty Sài Gòn Đại Ninh được gia hạn, giãn tiến độ dự án. Cùng lúc, UBND tỉnh Lâm Đồng cũng đồng thuận với báo cáo của Thanh tra Chính phủ.
Khi đã có ý kiến của lãnh đạo Chính phủ và được lãnh đạo Thanh tra Chính phủ giao thực hiện, ngày 30/6/2021, ông Minh ký kết luận sửa đổi kết luận thanh tra.
Dự án Đại Ninh vì thế được kiến nghị không bị thu hồi, tiếp tục cho gia hạn, giãn tiến độ thực hiện.
VKS xác định dù không có quy định thanh tra lại nhưng Thanh tra Chính phủ vẫn ban hành kết luận thanh tra sửa đổi là trái quy định pháp luật. Các bị can từng là cán bộ Thanh tra Chính phủ vẫn nhận thức được kiến nghị chấm dứt hoạt động dự án, thu hồi đất là đúng quy định, nhưng quá trình làm việc đều nhận tiền của ông Trí để làm ngơ.
Ông Trí khai đã đưa ông Minh 10 tỷ đồng “dọc quá trình lo lót”.
VKS đánh giá hành vi của ông Minh có đủ dấu hiệu của tội Nhận hối lộ nhưng ông đã chết nên không xem xét, xử lý; tuy nhiên cần thu hồi 10 tỷ đồng.
Siêu dự án Đại Ninh hiện hoang vắng, các hạng mục xây dựng đã xuống cấp, hư hỏng. Ảnh: Trường Hà
Lâm Đồng, địa phương của siêu dự án Đại Ninh, có cả cựu Bí thư và cựu Chủ tịch UBND tỉnh vướng lao lý trong vụ án. Sau khi mua lại dự án, ông Trí đến gặp hai người này để nhờ tác động giúp cho được thay đổi đăng ký kinh doanh, người đại diện pháp luật.
Từ đây, ông Trí đã dễ dàng được thay đổi đăng ký kinh doanh. Việc thay đổi này bị VKS đánh giá là trái quy định pháp luật.
Khi Thanh tra Chính phủ xác minh kiến nghị của doanh nghiệp, UBND tỉnh Lâm Đồng cũng đồng thuận với báo cáo, theo hướng thống nhất để dự án Đại Ninh không bị thu hồi. Sau khi “kết luận thanh tra được sửa”, UBND tỉnh Lâm Đồng hoàn thiện thủ tục chấp thuận gia hạn thời gian đưa đất vào sử dụng tại dự án Đại Ninh thêm 24 tháng. Hai lãnh đạo cao nhất Lâm Đồng còn giúp đỡ để ông Trí được hoàn thiện các thủ tục về đầu tư, xác định nghĩa vụ tài chính, tính giá đất, quy hoạch, xây dựng.
Trong cả quá trình giúp đỡ, Bí thư Tỉnh ủy Lâm Đồng Trần Đức Quận đã 5 lần nhận tổng 2,1 tỷ đồng của ông Trí; Chủ tịch UBND tỉnh Lâm Đồng Trần Văn Hiệp nhận 7 lần với tổng 4,2 tỷ đồng. VKS cáo buộc hành vi của hai cựu lãnh đạo cao nhất của Lâm Đồng là trái quy định pháp luật, giúp ông Trí trục lợi.
Ông Quận, Hiệp đã tác động gia đình nộp toàn bộ số tiền nhận hối lộ.
Vụ án còn một số cá nhân khác có liên quan, có dấu hiệu sai phạm nhưng do thời hạn điều tra đã hết, Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an tách thông tin để điều tra, xử lý sau.
Trước những sai phạm nêu trên, cựu Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Mai Tiến Dũng và bà Trần Bích Ngọc, cựu Vụ trưởng Vụ I Văn phòng Chính phủ và Nguyễn Hồng Giang, cựu Cục trưởng Cục II, Thanh tra Chính phủ, bị truy tố về tội Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ.
Cựu bí thư Tỉnh ủy Lâm Đồng Trần Đức Quận và cựu chủ tịch UBND tỉnh Lâm Đồng Trần Văn Hiệp bị VKSND Tối cao truy tố về tội Nhận hối lộ. Cùng tội danh này còn có ông Lê Quốc Khanh, cựu cục phó Cục II Thanh tra Chính phủ; Hoàng Văn Xuân, Nguyễn Nho Định, đều là cựu thanh tra viên chính cục II; Nguyễn Ngọc Ánh, cựu chánh Thanh tra tỉnh Lâm Đồng.
Công ty Cổ phần Đầu tư Du lịch Sài Gòn Đại Ninh được UBND tỉnh Lâm Đồng cấp giấy chứng nhận đầu tư thực hiện dự án Khu đô thị thương mại, du lịch, nghỉ dưỡng sinh thái Đại Ninh ở huyện Đức Trọng từ năm 2010. Tổng diện tích đất quy hoạch thực hiện dự án 3.595 ha.
Quá trình thanh tra công tác quản lý, sử dụng đất đai và đầu tư xây dựng trên địa bàn tỉnh Lâm Đồng, Thanh tra Chính phủ xác định Công ty Sài Gòn Đại Ninh trong quá trình thực hiện dự án có nhiều vi phạm. Việc này thuộc các trường hợp thu hồi đất, chấm dứt hoạt động dự án.
Phạm Dự
