Nhóm vũ trang Hamas ngày 18/8 cho biết trong tuyên bố sau vòng đàm phán mới nhất tại Qatar rằng Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu “hoàn toàn chịu trách nhiệm vì cản trở nỗ lực của những nhà hòa giải, ngăn cản thỏa thuận, cũng như phải chịu toàn bộ trách nhiệm về mạng sống của các con tin” ở Dải Gaza.
Sau hai ngày đàm phán tại Doha giữa các nhà hòa giải Mỹ, Ai Cập và Qatar, Washington đã đệ trình đề xuất thỏa thuận mới ngày 16/8. Hamas cho rằng đề xuất này “đáp ứng các điều kiện của ông Netanyahu, đặc biệt là việc từ chối lệnh ngừng bắn vĩnh viễn và rút quân toàn diện khỏi Dải Gaza, cùng việc Israel khăng khăng muốn kiểm soát ngã ba Netzarim, cửa khẩu Rafah và hành lang Philadelphi”.
Ngã ba Netzarim nằm ở điểm chiến lược giữa phía bắc và phía nam Gaza, trong khi hai địa điểm sau được Israel coi là rất quan trọng để ngăn chặn bất kỳ dòng chảy vũ khí nào vào khu vực. Hành lang Philadelphi chạy dọc theo biên giới phía nam Gaza với Ai Cập.
Ông Netanyahu cũng “đặt ra các điều kiện mới về trao đổi tù nhân và bác bỏ các mục khác, điều này ngăn cản việc đạt thỏa thuận trao đổi”, Hamas cho hay.
Người dân khiêng nạn nhân trong vụ tập kích lều tị nạn ở Al-Mawasi, Dải Gaza, ngày 13/7. Ảnh: Reuters
Trong tuyên bố mới, Hamas tái khẳng định sự ủng hộ đối với đề xuất Tổng thống Mỹ Joe Biden đưa ra hồi tháng 5, gồm ba giai đoạn.
Giai đoạn đầu gồm lệnh ngừng bắn hoàn toàn và toàn diện dài 6 tuần, lực lượng Israel phải rút khỏi “tất cả các khu vực đông dân cư ở Gaza” và Tel Aviv sẽ thả hàng trăm tù nhân Palestine. Đổi lại, Hamas thả một số con tin mà nhóm bắt cóc trong cuộc tấn công ngày 7/10/2023, gồm phụ nữ, người già và người bị thương, cũng như trao trả thi thể con tin đã chết.
Trong 6 tuần đó, Hamas và Israel sẽ đàm phán tiếp các thỏa thuận cần thiết để tiến tới giai đoạn hai “chấm dứt vĩnh viễn các hành động thù địch”. Giai đoạn này cũng có thể được gia hạn nếu các bên cần thời gian để tiếp tục thảo luận.
Trong giai đoạn hai, cũng dự kiến kéo dài 6 tuần, lực lượng Israel sẽ rút hoàn toàn khỏi Gaza. Hamas sẽ thả “tất cả con tin còn sống”, gồm cả binh sĩ nam Israel.
Đây không phải là lần đầu Hamas cáo buộc ông Netanyahu cản trở thỏa thuận. Trong khi đó, Thủ tướng Israel chỉ trích việc Hamas không cử phái đoàn tham dự đàm phán, cho rằng nhóm này “ngoan cố”. Ông nhấn mạnh bên chịu áp lực là Hamas chứ không phải Israel.
Tổng thống Biden ngày 18/8 cho biết lệnh ngừng bắn ở Gaza vẫn có thể đạt được, bất chấp Hamas và Israel đổ lỗi cho nhau. Ông khẳng định các cuộc đàm phán vẫn tiếp diễn và “chúng tôi sẽ không từ bỏ”. Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken đã tới Tel Aviv để thúc đẩy thỏa thuận. Các nhà đàm phán Israel và các nước trung gian gồm Mỹ, Ai Cập, Qatar dự gặp nhau ngày 21-22/8 tại Cairo để tiếp tục thảo luận.
Xung đột ở Gaza bùng phát sau cuộc tấn công của Hamas vào miền nam Israel ngày 7/10/2023, khiến 1.198 người thiệt mạng và 251 người bị bắt cóc, theo số liệu chính thức của Tel Aviv. 111 trong số 251 con vẫn bị giữ ở Gaza, trong đó quân đội Israel cho biết 39 người đã chết.
Cuộc tấn công đáp trả Hamas của Israel ở Dải Gaza đã khiến hơn 40.000 người thiệt mạng ở khu vực, theo cơ quan y tế Gaza do Hamas kiểm soát.
Vị trí ngã ba Netzarim (màu đỏ) và các khu vực ở Gaza. Đồ họa: Wikipedia
Thùy Lâm (Theo AFP)
