Điều luật 4.1 trong quy định kỹ thuật mùa giải 2024 của Liên đoàn Đua xe Quốc tế (FIA) ghi “Trọng lượng của xe, không bao gồm nhiên liệu, không được nhỏ hơn 798kg trong suốt chặng đua”.
Sau khi Russell về nhất, chiếc W15 của anh được kiểm tra cân nặng theo quy định. Kết quả ban đầu cho thấy xe này đạt mức 798 kg, đúng bằng giới hạn trọng lượng tối thiểu cho cả xe và tay đua, không bao gồm nhiên liệu trên xe. Tuy nhiên, đến 17h50 theo giờ Brussels, nhóm giám sát của ban tổ chức thông báo kết quả cân kể trên được thực hiện khi chiếc W15 chưa xả hết nhiên liệu. Sau khi rút hết nhiên liệu, xe chỉ nặng 796,5 kg – thấp hơn tiêu chuẩn 1,5 kg. Lúc 18h10, các trọng tài tuyên bố hủy kết quả thi đấu của Russell do vi phạm điều 4.1 của quy định kỹ thuật F1.
Russell thất vọng khi biết bị hủy kết quả Grand Prix Bỉ.
Các nguyên nhân về mức nhiên liệu tính toán cho xe sớm được loại bỏ, do xe được cân khi không có nhiên liệu. Lãnh đội Mercedes, Toto Wolff cũng sớm thừa nhận Mercedes sai lầm khi tính toán cho chiếc W15. “Sự thật là vậy, đã có một sai lầm xảy ra”, ông nói. Trong bản tường trình gửi tới FIA, Mercedes cũng thừa nhận đội đua nước Đức mắc lỗi ở một số tính toán. Thông báo của FIA nêu rõ: “Đội đua thừa nhận rằng không có tình tiết khách quan giảm nhẹ nào, và đó là lỗi thực sự của đội đua.”
Vì thế khi tìm lý do chiếc xe thiếu 1,5 kg khi kết thúc chặng đua, giới chuyên môn chỉ hướng đến việc lốp xe của Russell có thể bị bào mòn quá nhiều vì anh chọn chiến thuật 1 pit. Việc tay đua Anh quyết định dùng một bộ lốp cứng trong 34 vòng cuối cùng đã gây ra hậu quả về trọng lượng, vì lốp xe bị bào mòn nhiều sau khi chạy quá lâu.
Giám đốc Kỹ thuật Đường đua của Mercedes, Andrew Shovlin cho biết sẽ điều tra kỹ lưỡng nguyên nhân, nhưng thừa nhận “việc mất lớp cao su là một yếu tố góp phần gây ra tình trạng này”. “Rõ ràng, các tính toán là không đủ tốt, và chúng tôi cần đảm bảo rằng điều đó sẽ không xảy ra nữa”, ông nói thêm.
1,5 kg trọng lượng bị mất thoạt nghe có vẻ nhiều, nhưng tính trên từng chiếc lốp, mức hao hụt chỉ là 375 gram. Giám đốc Thể thao của Pirelli – nhà cung cấp lốp cho F1 – Mario Isola cho rằng thông số này nằm trong giới hạn tổn thất của lốp xe bị mòn. “Thông thường thì trọng lượng tiêu hao của bộ lốp trong suốt cuộc đua sẽ vào khoảng 1 kg”, ông nói.
Khi tính toán chiến thuật cho các chặng đua, các đội đua F1 thường tính đến độ mòn dự kiến của lốp xe và khả năng giảm trọng lượng theo thời gian khi quyết định trọng lượng xe lúc bắt đầu cuộc đua. Điều mấu chốt là ban đầu, Russell và Mercedes đã không bắt đầu cuộc đua với kế hoạch sử dụng chiến thuật 1 pit. Vì thế, có thể đội đua nước Đức đã tính toán trọng lượng tối thiểu dựa trên lốp xe sẽ chạy trong thời gian ngắn hơn nhiều so với mức thực tế Russell chạy ở cuối Grand Prix Bỉ.
Một chi tiết phức tạp mà các đội phải giải quyết tại chặng đua năm nay là phần lớn bề mặt đường đua tại Spa-Francochamps vừa được trải lớp thảm nhựa mới. Lốp xuống cấp dường như rất cao vào ở buổi chạy thử đầu tiên, sau đó những cơn mưa lớn vào thứ bảy đã cuốn trôi phần lớn các mẫu cao su tích tụ trên đường đua. Do đó, các đội dự kiến mặt đường gồ ghề vào Chủ Nhật sẽ khiến lốp xe chịu áp lực lớn. Theo đó, chiến thuật 2 pit là khả thi nhất. có thể Mercedes đã không chuẩn bị cho việc theo đuổi chiến thuật 1 pit.
Nhưng khi cuộc đua diễn ra và mặt đường được dần được phủ cao su, các đội nhận ra rằng lốp xe bền hơn dự kiến. Khi nhận thấy lốp xe vẫn còn quá tốt, Russell bắt đầu cân nhắc chiến thuật 1 pit, dù nó đi ngược với kế hoạch Mercedes đã tính toán trước chặng đua.
Chiếc W15 của George Russell bị mòn đáng kể lốp khi anh về nhất Grand Prix Bỉ trên đường đua Spa-Francochamps ngày 28/7. Ảnh: AFP
Một nguyên nhân khác có thể được tính đến, là việc lốp xe, trong quá trình thi đấu, sẽ mòn dần, tạo ra các mẩu vụn cao su trên đường đua. Thông thường, ở các đường đua, tay đua thường tận dụng vòng chạy “in-lap” – vòng chạy kế tiếp sau khi cuộc đua kết thúc – để hút các mẫu cao su nhằm gia tăng trọng lượng xe, tránh rủi ro xe không đảm bảo trọng lượng tối thiểu.
Tuy nhiên, Spa-Francorchamps là đường đua dài nhất trên lịch thi đấu F1 hiện nay. Sau khi cán đích, các xe đều trở về khu vực kỹ thuật bằng cửa tại lối ra của pit-lane thay vì chạy gần như trọn vẹn 1 vòng đua để về khu vực kỹ thuật bằng cửa tại lối vào pit-lane. Vì thế, tại Spa-Francorchamps, lượng mẩu vụn cao su trên đường đua mà lốp xe hút được là rất nhỏ.
Việc Mercedes không tính đến việc không tận dụng được các mẩu cao su trên đường đua, dẫn đến thiếu hụt trọng lượng là khá ngờ nghệch vì đặc thù của đường đua Spa-Francorchamps đã sớm được biết rộng rãi qua nhiều năm chứ không phải mới áp dụng cho mùa giải 2024. Năm ngoái, tại Bỉ, Russell cũng sử dụng chiến thuật 1 pit, vì vậy, Mercedes lẽ ra phải cảnh giác với những tác động tiềm ẩn của việc sử dụng chiến thuật cũ.
Giám đốc Điều hành đội đua Red Bull, Christian Horner cho rằng Mercedes đã mắc sai lầm khi tính toán trọng lượng xe cho W15. “Tôi chắc chắn là họ đã mất hơn 1 kg cao su lốp. Chúng tôi đã thấy điều đó vào các buổi chạy thử hôm thứ sáu. Đây thực sự là tin buồn cho George, nhưng rõ ràng là họ đã tính toán sai lầm”, Horner nói.
Minh Phương
