Dự án chống ngập do triều khu vực TP HCM, có xét đến yếu tố biến đổi khí hậu (giai đoạn 1) khởi công tháng 6/2016, do Tập đoàn Trung Nam làm nhà đầu tư theo hợp đồng BT (xây dựng – chuyển giao). Mục đích của dự án nhằm kiểm soát ngập cho diện tích 750 km2 với khoảng 6,5 triệu dân thuộc khu bờ hữu sông Sài Gòn và trung tâm thành phố.
Công trình dự kiến hoàn thành sau 3 năm, nhưng phải dừng thi công tháng 4/2018. Giữa tháng 11/2020 dự án tiếp tục ngưng do UBND thành phố chưa ký phụ lục hợp đồng gia hạn thời gian hoàn thành (hợp đồng hết hạn từ tháng 6/2020).
Dự án gồm 6 cống ngăn triều: Bến Nghé, Cây Khô, Mương Chuối, Phú Định, Phú Xuân và Tân Thuận. Trong đó, cống Mương Chuối (huyện Nhà Bè), đặt tại con sông cùng tên có quy mô lớn nhất. Cống dài hơn 200 m, gồm 4 cửa van ngăn triều đã được lắp, đạt khoảng 95% tiến độ.
Chiều 21/4, gần chục công nhân tiến hành lấp cống, cải tạo bờ kè khuôn viên cống Mương Chuối tại ấp 1, xã Phú Xuân, Nhà Bè.
Trong chuyến thị sát công trình tái khởi công hôm 11/3, Phó chủ tịch TP HCM Bùi Xuân Cường cho biết, khó khăn nhất hiện nay là gia hạn khoản tín dụng, quy trình vận hành… Do vậy thành phố sẽ chỉ đạo các cơ quan, đơn vị và chủ đầu tư rà soát, tập hợp báo cáo cụ thể để cùng nhau tìm hướng giải quyết.
Ông Út Ngon nhà ở ấp 1, xã Phú Xuân, Nhà Bè, cùng cháu ra khu vực thi công cống Mương Chuối để theo dõi công trình. Ông cho biết nơi này trước đây có hơn 40 hộ dân đã được giải toả đi nơi khác để trả mặt bằng. “Khu vực này thường xuyên ngập nước chỉ mong công trình sớm hoàn thành để đỡ cho người dân”, ông Ngon nói.
Cống Tân Thuận (quận 7) đã xong 93% khối lượng công việc. Công trình này đã hoàn tất thi công trụ, cửa van. Âu thuyền đã hoàn thiện và triển khai lắp cơ khí – thủy lực. Khu vực gia cố thượng hạ lưu cống, thảm đá lòng sông, khu nhà quản lý và khu cảnh quan vẫn chưa được hoàn thành.
Người dân sống trên đường Trần Xuân Soạn, quận 7, đứng trước cống Tân Thuận. “Lúc đầu nghe nói cống làm trong 3 năm mà giờ 7 năm vẫn chưa thấy nhúc nhích gì. Triều cường lên, nước vẫn tràn vào nhà suốt mấy năm nay”, bà Nguyễn Hoàng Phụng, 54 tuổi (thứ 2 từ trái sang) nói.
Sau ba năm dừng thi công, rác thải, vật liệu xây dựng ngổn ngang trước khuôn viên cống Tân Thuận.
Cống Phú Định trên kênh Đôi (quận 8), ngăn triều từ sông Vàm Cỏ Đông và sông Cần Giuộc đổ vào trung tâm thành phố hiện tạm dừng thi công. Công trình đã xong lắp cửa van và đang thi công nhà quản lý và hệ thống điện, đạt khoảng 90% tiến độ.
Công trường hiện không có công nhân làm việc. Máy móc, thiết bị ngổn ngang, rỉ sét.
Các bục bêtông, rào chắn chiếm hơn nửa mặt đường Phú Định, chỉ chừa lại khoảng một mét để đi lại. Đoạn đường làm cống khoảng 300 m nhấp nhô ổ gà, rác thải, khiến người dân chật vật mỗi khi chạy qua.
Cống Bến Nghé trên kênh Tàu Hủ (quận 1) đã hoàn tất lắp đặt cửa van cung chìm, hệ thống bơm đã hoàn thiện và triển khai lắp đặt hệ thống. Công trình đã hoàn thành được 97%.
Công trường đang tạm dừng thi công. Máy móc, thiết bị được rào chắn, khuôn viên tận dụng làm chỗ trú cho gà, chó.
Một số công trình khác như cống Cây Khô và Phú Xuân cũng đã đạt trên 90% tiến độ nhưng đang chờ giải ngân vốn để về đích.
Nhằm thúc đẩy giải ngân vốn đầu tư công ở các công trình, dự án trọng điểm tại TP HCM, lãnh đạo thành phố sẽ làm tổ trưởng trực tiếp giám sát, đôn đốc tiến độ 38 dự án trọng điểm, chậm tiến độ trên địa bàn. Trong đó, Bí thư Thành ủy Nguyễn Văn Nên giám sát ba dự án: Metro số 1 (Bến Thành – Suối Tiên), chống ngập 10.000 tỷ đồng và cải tạo môi trường kênh Tham Lương – Bến Cát – Rạch Nước Lên.
Vị trí xây 6 cống ngăn triều của dự án. Đồ hoạ: Khánh Hoàng
Thanh Tùng
